Co to jest szczoteczka soniczna?

Tradycyjne szczoteczki do zębów coraz częściej zastępowane są przez szczoteczki elektryczne. Czy teraz one również, w typowej swej wersji, zaczną odchodzić do lamusa? Popularność zdobywają bowiem szczoteczki soniczne ? kolejny etap ewolucji

Soniczne szczoteczki to najnowocześniejsze i ? zdaniem ich użytkowników ? najskuteczniejsze spośród tego typu urządzeń dostępnych na rynku. Czym jednak różni się szczoteczka soniczna od swoich poprzedniczek?

Szczoteczka do zębów i jej historia

Pierwsze przyrządy do czyszczenia zębów wynaleziono tysiące lat temu przed naszą erą. W starożytnym Egipcie i Babilonii używano w tym celu gałązek o postrzępionych końcówkach. Tradycyjną szczoteczkę w formie zbliżonej do tej, jaką znamy do dzisiaj, wynaleziono prawdopodobnie na przełomie XV i XVI wieku w Chinach ? przez bambusowe patyczki bambusa lub kość przeciągano wówczas włosie wieprzowe. Gdy wynalazek dotarł do Europy, zastępowano je czasem włosiem końskim lub piórami. Pierwszy patent związany ze szczoteczką do zębów datuje się na 1857 rok. Pod koniec lat 30. XX wieku użyto w niej po raz pierwszy włókien nylonowych. Mniej-więcej w tym samym czasie pojawiły się też na rynku pierwsze szczoteczki elektromechaniczne. Za prekursora nowoczesnych szczoteczek elektrycznych uznaje się Philippe?a Guy Wooga, który w 1954 roku opracował w Szwajcarii pierwszą szczoteczkę na baterie. Miała ona za zadanie ułatwić czyszczenie zębów głównie osobom z niepełnosprawnością motoryczną, nie będącym w stanie sprawnie posługiwać się zwykłą szczoteczką oraz pacjentom z problemami ortodontycznymi. Wkrótce zaczęła zyskiwać popularność także wśród zwykłych klientów. I to od niej wywodzi się szczoteczka soniczna, wykorzystująca fale dźwiękowe, wynaleziona w 1987 roku w USA przez Roberta Bocka. Choć początkowo podchodzono do niej nieufnie, obawiając się oddziaływania fal na zdrowie, szybko jednak doceniono ich skuteczność i w latach 90. ubiegłego wieku szczoteczka soniczna trafiła do masowej sprzedaży; najpierw na rynku amerykańskim, a potem również w innych krajach.

Jak działa szczoteczka soniczna?

Czym dokładnie różni się szczoteczka soniczna od zwykłej szczoteczki elektrycznej? Po pierwsze, szczoteczka soniczna ma podłużną końcówkę, tak jak zwykłe jak szczoteczki do zębów, podczas gdy główki szczoteczek elektrycznych są zazwyczaj okrągłe i wykonują trojakiego rodzaju ruchy: oscylacyjne, pulsujące i obrotowe. Szczoteczka soniczna wykonuje jedynie ruchy wymiatająco-pulsacyjne, którymi usuwa zabrudzenia i przebarwienia, bez ryzyka uszkodzenia szkliwa i dziąseł. Działanie szczoteczki sonicznej opiera się na wytwarzaniu przez generator znajdujący się w jej głowicy fal dźwiękowych o pewnym natężeniu. Dzięki wysokim częstotliwościom (co najmniej 260 MHz) emitowane fale dźwiękowe rozbijają łańcuchy bakterii gromadzących się w jamie ustnej. Fale te wprawiają w bardzo szybki ruch włosie szczoteczki, ale docierają także na odległość 4 mm od włókien, wprawiając w ruch cząsteczki śliny wraz ze znajdującą się w nich pastą, sprzyjając ich mieszaniu się. Ciecz dynamicznie zmienia się w gaz (zjawisko to nazywamy kawitacją), ułatwiając wydobywanie się z pasty aktywnych składników i rozprowadzanie ich po zębach, a dzięki powstającym w tym procesie mikrobąbelkom, łatwiej pozbyć się mikroorganizmów oraz płytki nazębnej (lepkiej, bezbarwnej warstwy bakterii i węglowodanów na zębach, która jest główną przyczyną próchnicy). Zwiększa to efektywność czyszczenia zębów, zwłaszcza w słabo dostępnych rejonach jamy ustnej, do których trudno byłoby dotrzeć tradycyjnymi szczoteczkami, jak na przykład przestrzenie międzyzębowe czy wewnętrzne części jamy ustnej. Mieszanina śliny, pasty do zębów i wody w jamie ustnej przeciska się przez przestrzenie między zębami i dokładnie je wymywa, usuwając wcześniej rozbite łańcuchy bakterii. To cecha szczoteczki sonicznej najbardziej odróżniająca ją od zwykłej elektrycznej szczoteczki do zębów.

Dla kogo nadają się szczoteczki soniczne?

Niemal dla wszystkich, choć dla niektórych szczególnie. Technologia szczoteczek sonicznych bardzo przydaje się zwłaszcza osobom noszącym aparaty ortodontyczne i ludziom, których zęby wymagają szczególnego rodzaju pielęgnacji, np. z powodu nadwrażliwości dziąseł albo ciasno osadzonych zębów. Uszkodzenia i choroby zębów oraz dziąseł również są wskazaniem do użycia szczoteczek sonicznych ? w mniejszym stopniu ścierają one naturalne substancje obecne na zębach i powodują mniej urazów dziąseł niż tradycyjne szczoteczki do zębów. Szczoteczki sonicznej powinny używać osoby pragnące wybielić zęby ale nie mogące poddać się profesjonalnemu zabiegowi, gdyż nie jest on zalecany klientom z silną nadwrażliwością zębów lub chorobami dziąseł i przyzębia. Szczoteczka soniczna lepiej od innych wykorzystuje wybielające właściwości past do zębów. Przydatna będzie także gdy użytkownik ma złe nawyki mycia zębów (niektórym osobom zostają one z dzieciństwa). Szczoteczki sonicznej mogą używać, poza dorosłymi, dzieci w wieku co najmniej 6 lat. Warto tylko kupić dla nich specjalne końcówki dla dzieci, z miękkim włosiem i pokryte gumą, zabezpieczające przed przypadkowym dotknięciem zębów drugą stroną główki.

Technologia ułatwia życie

Szczoteczki soniczne mogą mieć kilka różnych trybów pracy. Standardowy jest tryb czyszczenia, przeznaczony do codziennego mycia zębów, który trwa przez dwie minuty. Dla osób z nadwrażliwością dziąseł polecane są szczoteczki wyposażone w tryb delikatnego szorowania. Można przełączyć szczoteczkę soniczną na tryb wybielający, stosowany do poprawiania koloru zębów lub na tryb masażu dziąseł, oparty na ruchach pulsacyjnych. Niektóre modele wyposażone są we wskaźnik siły nacisku, ostrzegający przed zbyt mocnym dociskaniem szczoteczki. Jeszcze bardziej zaawansowane typy szczoteczek sonicznych zaopatrzono nawet w bluetooth, by można było korzystać z aplikacji wykrywającej położenie szczoteczki i rozpoznającej twarz ? daje się dzięki niej skontrolować na ekranie dokładność czyszczenia zębów i czy końcówka szczoteczki dociera do tych miejsc, do których powinna, jak również zaplanować indywidualny program higieny jamy ustnej. Szczoteczki soniczne dla dzieci można natomiast zsynchronizować z aplikacją uczącą je cierpliwości oraz techniki czyszczenia zębów, stopniowo wydłużającą czas ich mycia.

Szczoteczka soniczna zaopatrzona jest często w tzw. quadpacer, który co 30 sekund sygnalizuje, że czas zmienić miejsce szorowania na kolejną ćwiartkę uzębienia, w celu ochrony szkliwa przed nadmiernym ścieraniem. Pozwala to na efektywniejsze wykorzystanie czasu czyszczenia zębów i równomierne ich mycie. Większość szczoteczek sonicznych ma ponadto funkcję wyłączania się po dwóch minutach, gdy minie optymalny czas czyszczenia zębów (tzw. smart timer).

Czyszczenie szczoteczki sonicznej

Włosie szczoteczki należy opłukać po każdym myciu zębów z resztek jedzenia i pasty. Co jakiś czas warto także zdjąć końcówkę i przepłukać ją całą, jak również górną część trzonka, z zaschniętej pasty do zębów. Choć są wodoodporne, szczoteczek sonicznych nie wolno myć w zmywarkach. Niektóre szczoteczki soniczne są sprzedawane w zestawie ze specjalną lampą UV, tzw. sanitizerem, wbudowanym w stację ładującą, który zabija szkodliwe drobnoustroje, jakie pozostają czasem na główce po płukaniu. Akumulator szczoteczki powinien wystarczyć na ok. 2 tygodnie używania. Głowice szczoteczki należy wymieniać co kilka miesięcy, zwłaszcza gdy włosie przestaje tworzyć zwartą całość. Niektóre modele mają wskaźniki zużycia i same wskazują porę na wymianę końcówki ? szczoteczkę soniczną można więc śmiało polecić zapominalskim.

Zalety szczoteczek sonicznych

Regularnie używane soniczne szczoteczki w krótkim czasie poprawiają kolor zębów i redukują powstawanie przebarwień oraz osadu, a także usuwają przeciętnie sześć razy więcej płytki nazębnej niż klasyczne szczoteczki. Zapobiegają też ponownemu odkładaniu się płytki nazębnej oraz kamienia. Szczoteczki soniczne zapewniają dokładne i intensywne szczotkowanie dzięki dużo większej częstotliwości ruchów głowicy, poprawiają higienę jamy ustnej oraz kondycję dziąseł i spowalniają proces ich cofania się. Jeśli więc masz już dość mozolnego szorowania zębów szczoteczką manualną, jeśli nie jesteś sentymentalnie przywiązany do ulubionej szczoteczki elektrycznej starego typu ? być może nadszedł czas, by w praktyce poznać korzyści, jakie dają soniczne szczoteczki.